Nierfalen bij katten
Er is bij uw kat een nierprobleem vastgesteld. Erg schrikken voor u, maar het betekent niet meteen dat uw kat niet lang meer te leven heeft! Met de juiste zorg en behandeling streven we ernaar uw kat nog een prima leven te geven. Deze brief geeft u uitleg over chronisch nierfalen, waardoor de behandeling en verloop van de ziekte duidelijker worden.
Hoe werkt de nier
Katten hebben 2 nieren. De belangrijkste functie van de nieren is het filteren van het bloed, waardoor de afvalstoffen uit het lichaam verwijderd worden. Ze vormen de urine. Ze doen dit m.b.v. ontelbare kleine filtertjes, de nefronen, die de afvalstoffen uit het lichaam laten verdwijnen in de urine. Nieren hebben een grote reservecapaciteit.
Wat is chronisch nierfalen
Pas als 2/3 van de nieren niet meer functioneert, zullen er klinische verschijnselen zichtbaar worden en spreken we van nierfalen. Vaak is de achteruitgang van de nierfunctie al maanden of jaren aan de gang. We zien nierfalen meestal bij oudere katten. Vaak is de oorzaak onbekend. De symptomen zijn o.a. sloomheid, minder eten, vermageren, veel drinken en plassen en een slechtere vacht (opstaand, minder glanzend, klitten).
Bij deze klachten zal de dierenarts onderzoek gaan doen in de vorm van urine- en bloedonderzoek, een bloeddrukmeting en een echo.
Urineonderzoek
De urine onderzoeken we op het soortelijk gewicht. Dit zegt iets over de waterigheid van de urine. Bij nierfalen kunnen de nieren de urine niet concentreren en zal de urine erg waterig worden. Dat is de reden dat nierpatiënten veel (moeten) drinken. Verder onderzoeken we of er bacteriën aanwezig zijn die de nier (hebben) kunnen beschadigen en we kijken of er eiwitverlies is.
Bloedonderzoek
We bepalen in principe in ieder geval 6 parameters in het bloed: ureum, creatinine, SDMA, kalium, fosfaat en hematocriet.
- Ureum is een maat voor de hoeveelheid afvalstoffen. Als dit gehalte hoog is voelt de kat zich niet lekker, braakt en is sloom.
- Creatinine is een maat voor de nierbeschadiging.
- SDMA is een bepaling die al in een vroeg stadium nierfalen kan opsporen. Creatinine stijgt pas als 75% van het nierweefsel beschadigd is. SDMA stijgt al wanneer 40% van de nieren beschadigd is. Katten voelen zich op dat moment meestal nog prima en beginnend nierfalen wordt makkelijk gemist.
- Kalium is een elektrolyt dat vaak te laag is bij ernstige nierschade door slecht eten en dit moet dan gecorrigeerd worden.
- Fosfaat. Nierfalen veroorzaakt een verhoogd fosfaat. Verhoogd fosfaat is op zijn beurt weer schadelijk voor de nieren en andere organen.
- Hematocriet. De nieren maken het hormoon erythropoeitine (epo) aan. Dit hormoon wordt gemaakt in de nier en zorgt ervoor dat er nieuwe rode bloedcellen worden gemaakt in het beenmerg. Bij nierfalen ontstaat vaak bloedarmoede.
Echo
Via beeldvorming krijgen we meer te weten over de oorzaak van het nierfalen
Bloeddrukmeting
De meeste nierpatiënten hebben een te hoge bloeddruk en om verder schade te voorkomen zal dit gecorrigeerd moeten worden
Wat kunnen we eraan doen
Afhankelijk van de bloeduitslag zullen we een aantal stappen ondernemen.
Infuus
Bij een hoog ureumgehalte zullen we de nieren 3 dagen spoelen. Dit zorgt vaak voor een aanzienlijke daling van het ureumgehalte waardoor uw kat zich weer lekkerder voelt. Dit infuus wordt direct in de bloedbaan gegeven. Ook het creatinine gehalte kan dalen na infuus. Soms moet dit infuus onderhuids herhaald worden met maandelijkse of wekelijkse regelmatigheid.
Kaliumcorrectie
Kalium verzorgt veel processen in het lichaam. Een te laag kalium zorgt onder andere voor een hoge hartslag, sloomheid en ventroflexie van de nek. Via het infuus wordt het kalium gecorrigeerd.
Aangepaste voeding
Nierdieet zorgt ervoor dat de nieren minder snel achteruit gaan en de kwaliteit van leven verbeterd wordt. Uit onderzoek is gebleken dat katten met niervoeding 2 jaar langer leven dan zonder niervoeding! Niervoeding is een complete voeding die een speciale eiwitbron, een verhoogd kaliumgehalte en een laag fosforgehalte bevat. Daardoor worden de nieren minder belast. Het beste is om deze voeding voor de rest van het leven te geven.
Medicatie
Bepaalde medicijnen geven de nieren ondersteuning. Semintra® reguleert de eiwit- en kaliumuitscheiding en de bloeddruk van de nieren, waardoor de filterfunctie langer behouden blijft. Wanneer de bloeddruk sterk verhoogd is zijn er bloeddrukverlagers zoals Amodip®. Renalzin®/Ipakitine® zijn fosfaatbinders. Nierfalen veroorzaakt een verhoogd fosfaat. Verhoogd fosfaat is op zijn beurt weer schadelijk voor de nieren en andere organen. Een nierdieet is al verlaagd in fosfaat maar als uw kat dit niet lekker vindt is een fosfaatbinder over de normale voeding ook een optie. Ook kunnen we tijdelijk een eetlustopwekker Mirataz® voorschrijven wanneer uw kat onvoldoende eet. Dit is een transdermale zalf welke u aan de binnenzijde van de oorschelp aanbrengt.
Voldoende wateropname
Nierpatiënten kunnen hun urine niet goed concentreren en moeten daarom meer drinken. Zorg altijd voor voldoende water en ga altijd langs de dierenarts voor een infuus als uw kat om wat voor reden dan ook een dag niet heeft kunnen drinken. Sommige katten zijn echter erg kieskeurig waar en welk water ze willen drinken, voor meer informatie bezoek Drinkgedrag kat.
Een schoon gebit
Het is bekend dat de bacteriën uit het ontstoken tandvlees via de bloedbaan schade kunnen geven aan o.a. de nieren. In sommige gevallen is het dus zinvol een gebitsreiniging te doen.
Wat zijn de vooruitzichten
De nieren van uw kat worden helaas niet meer beter, maar we kunnen er wel voor zorgen dat uw kat nog een goed leven krijgt. Als het ureumgehalte te hoog is, is de prognose afhankelijk van het ureumgehalte na 3 dagen infuus. Als het creatininegehalte te hoog is, is het moeilijk te voorspellen wat de prognose is. Het blijft natuurlijk een momentopname. Wel weten we dat de achteruitgang van de nierfunctie geremd kan worden met de juiste behandeling, en dat uw kat dan nog jaren een goede kwaliteit van leven kan hebben!