Socialisatie van katten, opleiding tot huisdier
Eerste socialisatiefase: week 2 - week 7/9
“Huisdierenopleiding”: met alles in aanraking komen waar ze in hun latere leven mee om moeten gaan. Door herhaalde neutrale of positieve ervaringen. Dit soort blauwdrukken kunnen alleen deze eerste periode gevormd worden. Daarna is er geen of nauwelijks herkansing.
- Mensen (in alle soorten en maten) minstens een half uur per dag, verdeeld over meerdere korte periodes met verschillende mensen
- Vervoerd worden in een reismand
- Opgepakt en onderzocht worden door de dierenarts
- Tandjes poetsen, gekamd worden
- Indringende geluiden, zoals stofzuiger, deurbel, muziek
- Andere huisdieren zoals honden
Kittens leren het meeste van de moederpoes, ook door te kijken (observationeel leren). Daarom is het ook belangrijk dat de moeder ontspannen is in het bijzijn van mensen.
Tweede socialisatiefase: opleiding sociale vaardigheden van de kat
Sociaal gedrag van katten naar soortgenoten is niet aangeboren. Het moet worden geleerd. Dat kan alleen van week 8 t/m 16. Dat leren ze via het sociale spel. Op die manier leren ze ook grenzen. Kittens spelen vooral met elkaar. Kittens die in deze periode alleen zijn ontwikkelen een levenslange sociale handicap waardoor ze niet of nauwelijks met soortgenoten om kunnen gaan.
Speenproces
Spenen is een natuurlijk en geleidelijk proces waarbij een kitten steeds minder afhankelijk wordt van zijn moeder. Het gaat daarbij dus niet alleen om de moedermelk. Het proces start in week 3 a 4, en duurt gemiddeld een half jaar.
In de eerste 3 weken mogen de kittens onbeperkt drinken. Daarna komt daar langzaam verandering in, de kittens gaan meer over op vast voedsel. De moeder gaat in toenemende mate bepalen of, en zo ja hoe lang de kittens mogen drinken. Dit stimuleert hun zelfstandigheid en leren om te gaan met frustratie.
Na een maand of 3 wordt de melk minder voedzaam en is het zelfs de vraag of het er nog is. Op zich is dat niet zo belangrijk voor de kittens, het zuigen zelf is al zelfbelonende handeling. Ze vinden het zuigen fijn en worden er rustig van. Met 16 weken zijn kittens in staat zelfstandig te overleven (in het wild).
De praktijk wijst uit dat een langere nestperiode kittens meer kans geeft zich te ontwikkelen tot dieren die emotioneel goed in hun velletje zitten en de wereld vol vertrouwen verkennen.